Zaledwie kilka dni temu minęła pierwsza rocznica ogłoszenia przez zespół CERN odkrycia cząstki, która prawdopodobnie jest bozonem Higgsa lub czymś bardzo podobnym (04.07.2012). Wydarzenie to stanowiło wielki tryumf ludzkiego umysłu i jest jednym z najbardziej przełomowych osiągnięć fizyki cząstek elementarnych ostatnich lat. Książka „Pukając do nieba bram” powstała jeszcze przed dokonaniem tego odkrycia i ma na celu przybliżenie czytelnikowi teorii Higgsa i najnowszych trendów panujących w fizyce cząstek elementarnych. Wydanie polskie ukazało się po czwartym lipca i zostało uzupełnione o bezpośrednią relację autorki z wydarzeń poprzedzających dokonanie odkrycia.
Lisa Randall połączyła w swojej książce dwa nurty: naukowy i filozoficzny. Bardzo żałuję, że nie mogę ocenić jej zawartości w podobny sposób i wystawić dwóch ocen. Taki sposób oceny najlepiej odzwierciedliłby bowiem poziom książki, który jest bardzo nierówny.
W części popularnonaukowej autorka w bardzo przejrzysty sposób przybliża podstawowe pojęcia z zakresu fizyki cząstek elementarnych. Sprawia to, że po książkę mogą sięgnąć osoby, które do tej pory miały niewielką styczność z tą tematyką. Nie ma w niej skomplikowanych wzorów, a wszystkie zagadnienia omówione są prostym językiem bez naukowego nadęcia. Autorka przedstawia czytelnikowi krótką historię odkryć w zakresie cząstek subatomowych oraz badań w akceleratorach. Dużo uwagi skupia na Wielkim Zderzaczu Hadronów (LHC). Przybliża historię jego budowy, konstrukcję oraz sposób działania, a także teorie fizyczne, które naukowcy mają nadzieję udowodnić za pomocą tego akceleratora. Wspomina w swojej książce również o szeregu rozważanych przez fizyków modeli świata, począwszy od Modelu Standardowego, poprzez syperymetrię, teorie dodatkowych wymiarów czy toerię strun. W książce znajdziemy też nawiązania do kosmologii. Mamy w niej bowiem krótkie streszczenie akutalnej wiedzy na temat wielkiego wybuchu, inflacji i ewolucji wszechświata oraz przyliżenie kwestii ciemnej mateii i energii. Wszystko to w kontekście wspomnianych już ewentualnych odkryć jakie możemy dokonać w LHC, jednak nie tylko, autorka charakteryzuje bowiem różne inne metody doświadczalnego potweirdzenia teorii (przykładowo wielkie podziemne detektory do wykrywania czątek ciemnej materii).
Druga część książki dotyczy zagadnień o charakterze raczej filozoficznym. Lisa Randall prowadzi rozważania na temat odwiecznego sporu pomiędzy religią oraz nauką, odpowiedzialności za podejmowane badania (w kontekście rzekomych zagrożeń związanych z uruchomieniem LHC) i kilku innych podobnych tematów. Przyznaję, że czytanie tych fragmentów przychodziło mi z niejakim trudem i często gubiłam wątek. Miałam wrażenie wieloktrotnego powtarzania tego samego. O ile Lisa Randall potrafi bardzo zręcznie opisywać zagadnienia naukowe, o tyle jej rozważania filozoficzne wydają się mało klarowne. Być może wynika to z tego, że nie lubię czytać tego typu literatury. Jeśli kogoś interesują tematy filozoficzne to rozdziały mogą mu się spodobać. Jeśli ktoś natomiast szuka informacji stricte naukowych to prawdopodobnie poczuje się nieco znudzony.
Gdybym miała ocenić poszczególne zagadnienia oddzielnie, to za tematy popularnonaukowe bez mrugnięcia okiem przyznałabym 10/10, część filozoficzna zasługuje maksymalnie na 3. Sumarycznie mogę przyznać ocenę 6. Całe szczęście książka napisana jest w taki sposób, że jeśli coś nas nie interesuje to możemy to pominąć, nie wpływa to na poziom zrozumienia całości a pozwala uniknąć brnięcia przez mało przyjemne zagadnienia. Myślę, że warto sięgnąć po tą książkę chociażby po to, żeby zapoznać się lub usystematyzować swoją wiedzę z dziedziny fizyki cząstek elementarnych.
MOJA OCENA: 6/10
Dane o książce:
autor: Lisa Randall
tytuł: Pukając do nieba bram. Jak fizyka pomaga zrozumieć Wszechświat
seria/cykl wydawniczy: Na ścieżka nauki wydawnictwo: Prószyński i S-ka
data wydania: 8 stycznia 2013
ISBN: 978-83-7839-408-2
liczba stron: 600
kategoria: literatura popularnonaukowa
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz